Ustawa „Niskie Podatki”, czyli „Polski Ład 2.0”

1 lipca 2022 r. weszła w życie w znaczącej części ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, zwana również ustawą „Niskie Podatki” czy też „Polskim Ładem 2.0.”

Celem wprowadzanej ustawy było uproszczenie i stabilizacja systemu podatkowego. Porównując obecne regulacje z tymi obowiązującymi od dnia 1 stycznia 2022 r. (Polski Ład), rzeczywiście przepisy te należy uznać za krok we właściwym kierunku, a ogół regulacji ma charakter korzystny dla podatników. Tym razem, co najmniej w części, wzięto pod uwagę stanowiska przedstawione przez księgowych, doradców podatkowych czy przedstawicieli biznesu oraz wspólnie wypracowano ostateczną treść przepisów. Niestety, w porównaniu do regulacji obowiązujących do 31 grudnia 2021 roku wciąż można zaobserwować istotny regres.

Wprowadzone zmiany będą miały już zastosowanie przy rozliczeniu podatkowym za 2022 r. do dochodów z całego bieżącego roku. Wprowadzona nowelizacja wprowadza m.in. następujące zmiany:

• Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Znika algorytm, który miał zapewnić rekompensatę za wprowadzenie obciążeń związanych ze składką zdrowotną, a który okazał się bardzo skomplikowany w zastosowaniu.

Co ważne: z ulgi będzie można skorzystać jeszcze za 2022 r., ponieważ istnieje prawdopodobieństwo, że likwidacja ulgi dla klasy średniej mogłaby się okazać dla niektórych podatników niekorzystna. W takim wypadku obliczany będzie hipotetyczny podatek należny za 2022 rok. Podatek będzie obliczany przez urząd skarbowy na podstawie złożonego zeznania rocznego z uwzględnieniem ulgi dla klasy średniej i jeżeli okaże się, że podatnik miałby stracić na likwidacji ulgi dla klasy średniej, naczelnik ma obowiązek poinformować podatnika o kwocie nadpłaty w terminie 21 dni od daty złożenia zeznania rocznego.

• Wspólne rozliczenie osób samotnie wychowujących dzieci

Polski Ład od 1 stycznia 2022 r. odebrał samotnym rodzicom możliwość preferencyjnego opodatkowania z dzieckiem (podwójny podatek od połowy dochodów), a w zamian wprowadzono ulgę 1500 zł na dziecko, która nie rekompensowała tej straty.

Od 1 lipca 2022 r. preferencyjne opodatkowanie będzie ponownie polegało na obliczeniu podatku w podwójnej wysokości od połowy dochodu osoby samotnie wychowującej dziecko.

Dodatkowo, dla rodziców wychowujących samotnie zmiana oznacza możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku dwukrotnie (60 000 zł).

• Modyfikacja ulgi „Pałacyk Plus”

Zwana także ulgą na zabytki, wprowadzona z początkiem 2022 roku, od samego początku wzbudza spore zainteresowanie.

Nowa ustawa od 1 stycznia 2023 r. uchyla przepis statuujący podstawę prawną do pomniejszenia podstawy obliczenia podatku o wydatki poniesione na zakup zabytku oraz przepisy przewidujące ulgę podatkową w przypadku wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku nieruchomym wpisanym do ewidencji zabytków Dodatkowo odliczenie wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków, prawo do pomniejszenia podstawy obliczenia podatku przysługuje pod warunkiem, że po poniesieniu takich wydatków podatnik uzyskał zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie prac lub robót.

• Zmiany w zakresie składki zdrowotnej

W przypadku podatników opodatkowujących dochody podatkiem liniowym możliwe staje się zaliczenie opłaconych składek zdrowotnych do kosztów uzyskania przychodów. Podstawa opodatkowania zostanie zatem obniżona o wysokość zapłaconych składek zdrowotnych, maksymalnie jednak do kwoty 8700 zł rocznie.

W przypadku podatników opodatkowujących dochody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych możliwe staje się obniżenie podstawy opodatkowania (przychodu) o 50% kwoty zapłaconych składek zdrowotnych.

Komplementariusze spółki komandytowo-akcyjnej zostaną od 1 stycznia 2023 roku objęci obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym (emerytalnym i rentowym, wypadkowym, chorobowym — dobrowolnie) oraz zdrowotnym, co będzie oznaczać konieczność opłacania składek na te ubezpieczenia. Sytuacja komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych zostanie więc zrównana z sytuacją komplementariuszy.  Przestanie więc obowiązywać dla tych wspólników korzyść pozwalająca na uniknięcie oskładkowania.

• Stawka podatkowa stosowana w pierwszym przedziale skali progresywnej zostaje obniżona z 17% do 12%.

• Umożliwiono wyjątkowo dokonanie zmiany formy opodatkowania niektórym podatnikom.

Do 30 kwietnia 2023 roku zmiany mogą dokonać podatnicy rozliczający się liniowo lub ryczałtowo, natomiast do 22 sierpnia 2022 roku ryczałtowcy, którzy na zasadach ogólnych chcą rozliczyć tylko drugą połowę roku podatkowego 2022.

• Ujednolicenie terminów rocznego rozliczenia PIT

Zmiana dotyczy formularzy: PIT-37, PIT-36, PIT-36S, PIT-28, PIT-28S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-39, PIT-38.

Zeznania te będą składane w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następnego.

• Zmiany w zakresie PIT-2

Od 1 stycznia 2023 roku nie tylko pracownicy, ale również zleceniobiorcy i inne osoby otrzymujące wynagrodzenie za prace wykonywane osobiście (np. osoby na kontraktach menadżerskich), po złożeniu płatnikowi stosownego oświadczenia będą mogli stosować kwotę wolną od podatku. Wzór PIT-2 będzie jednak fakultatywny (oświadczenie nie musi być składane na formularzu).

Co ważne, w przeciwieństwie do dotychczasowych regulacji, zgodnie z którymi oświadczenie mogło być składane tylko jednemu płatnikowi, oświadczenie o stosowaniu pomniejszenia podatnik może złożyć nie więcej niż trzem płatnikom.

W oświadczeniu o stosowaniu pomniejszenia podatnik wskazuje, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą: 1) 1/12 kwoty zmniejszającej podatek albo 2) 1/24 kwoty zmniejszającej podatek, albo 3) 1/36 kwoty zmniejszającej podatek.

• Zniesienie obowiązku podwójnego liczenia zaliczek na podatek dochodowy dla pracowników wg zasad obowiązujących w roku podatkowym 2021 jak i w 2022

• Zwiększenie limitu odpisu na organizację pożytku publicznego do 1,5% z 1% od 1 stycznia 2023 r.